Con người chết do những nguyên nhân nào?

Con người chết vì 4 nguyên-nhân:

1- Āyukkhaya maraṇa: chết vì hết tuổi thọ.

2- Kammakkhaya maraṇa: chết vì mãn nghiệp-hỗ-trợ.

3- Ubhayakkhaya maraṇa: chết vì hết tuổi thọ và mãn nghiệp-hỗ-trợ cùng một lúc.

4- Upacchedaka maraṇa: chết vì nghiệp khác cắt đứt sinh-mạng, nhưng tuổi thọ và nghiệp- hỗ-trợ vẫn còn.

Ví như ngọn đèn dầu bị tắt vì 4 nguyên-nhân:

1- Ngọn đèn dầu bị tắt vì hết tim.

2- Ngọn đèn dầu bị tắt vì cạn dầu.

3- Ngọn đèn dầu bị tắt vì hết tim và cạn dầu.

4- Ngọn đèn dầu bị tắt vì gió thổi, vì bị bể...

Cũng như vậy, người chết vì 4 nguyên-nhân:

1- Người chết vì hết tuổi thọ, ví như ngọn đèn dầu bị tắt vì hết tim, nhưng còn dầu.

2- Người chết vì mãn nghiệp-hỗ-trợ, ví như ngọn đèn dầu bị tắt vì cạn dầu, nhưng còn tim.

3- Người chết vì hết tuổi thọ và mãn nghiệp- hỗ-trợ cùng một lúc, ví như ngọn đèn dầu bị tắt vì hết tim và cạn dầu cùng một lúc.

4- Người chết vì tai nạn,vì bệnh nan y, nhưng tuổi thọ và nghiệp-hỗ-trợ vẫn còn, ví như ngọn đèn dầu bị tắt vì gió thổi hoặc vì bị vỡ bể, nhưng tim và dầu vẫn còn.

Giảng giải

- Người chết vì hết tuổi thọ (āyu): Tuổi thọ con người tuỳ theo thời đại, nếu người nào chết đúng theo tuổi thọ, thì người ấy chết hợp thời (kālamaraṇa).

- Người chết vì mãn nghiệp-hỗ-trợ (kamma). Nghiệp ở đây có 2 loại nghiệp đều mãn là:

* Janakakamma: sinh-quả-nghiệp là nghiệp có phận sự cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau đầu thai làm người và cho quả trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh kiếp hiện-tại của người ấy.

* Upatthambhakakamma: hỗ-trợ-nghiệp là nghiệp có phận sự hỗ trợ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau đầu thai làm người và có phận sự hỗ trợ cho đại-thiện-nghiệp khác trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh kiếp người ấy được tồn tại cho đến khi mãn quả của nghiệp ấy.

Như vậy, người ấy chết hợp thời (kālamaraṇa).

- Người chết vì tai nạn: Chết vì nghiệp khác phát sinh cắt đứt sinh-mạng của người ấy, dù tuổi thọ và nghiệp-hỗ-trợ vẫn còn.

Như vậy, người ấy chết không hợp thời (akālamaraṇa).

Trích Cõi Giới Chúng sinh (Bhūmi), Quyển Vi Diệu Pháp Hiện Thực Trong Cuộc Sống, Soạn giả Tỳ Khưu Hộ Pháp

Trang Website được thành lập và quản lý bởi các cận sự nam, cận sự nữ trong Phật Giáo. Mục đích nhằm lưu trữ, số hoá kinh sách và tài liệu Phật Giáo Nguyên Thuỷ - Theravāda.

Chi tiết

Con người chết do những nguyên nhân nào?

Từ điển Pali

Tạng Luật

Tạng Kinh

Vi Diệu Pháp

Giảng Pháp

Học Thiền Vipassanā

Lý Thuyết Vipassanā

Soạn / Dịch Giả

Phật Học Căn Bản

Sử Liệu Phật Giáo

Vấn Đáp Phật Pháp

Góc Nhìn

Cổ Ngữ Pāli

Bậc Trưởng Lão

Mục Khác

Đăng Ký Thành Viên

Kinh Tụng

Lớp Phật Pháp

Lời Ngỏ

Góc Sáng Tác