1. Vấn: Tiếng cận sự nam, cận sự nữ (upasaka) cận sự nữ (upāsikā) nghĩa như thế nào?
Đáp: Cận sự nam, cận sự nữ nghĩa là người vào gần đến Tam bảo, nương theo Tam bảo.
2. Vấn: Quy y có mấy, là cái gì?
Đáp: Quy y [1] có ba là: Phật, Pháp, Tăng.
3. Vấn: Tam quy chia theo tên có mấy?
Đáp: Tam quy chia theo tên có hai: Thánh quy và phàm quy.
4. Vấn: Thánh quy như thế nào? Nói về mấy hạng người?
Đáp: Thánh quy là quy, thấy pháp “Tứ thánh đế” [2] dứt trừ phiền não, lấy Niết-bàn làm cảnh giới, là nơi về của các bậc Thánh nhơn, nhất là bậc Tu-đà-huờn.
5. Vấn: Phàm quy như thế nào? Về hạng người nào?
Đáp: Phàm quy chỉ mới vừa được đè nén phiền não như dùng đức của Phật làm cảnh giới, là nơi về của người phàm có đức tin về sự hiểu thấy phải, có đức tin là gốc, làm cho sự hiểu biết ngay trong 10 cách làm phước (puññakiriyāvatthu), như thế gọi là phàm quy.
6. Vấn: Quy y có mấy cách, là cái chi?
Đáp: Quy y có 4 cách là: phú thác mạng sống đến tam bảo (attasanniyātana), nương theo tam bảo kể từ này về sau (tapparāyana), dâng mình làm đệ tử tam bảo (sissabhāvupagamana), tư cách tôn trọng sùng bái Tam bảo (pānipātana).
7. Vấn: Cả bốn cách quy y ấy, giải như thế nào?
Đáp: Giải như vầy:
“Phú thác mạng sống đến Tam bảo”(attasanniyyātana) là phải nguyện: “Tôi xin phú thác[3]sanh mạng tôi đến đức Phật, đức Pháp, đức Tăng, kể từ ngày nay” (ajja ādiṃ katvā ahaṃ attānaṃ buddhassa, dhammassa saṅghassa niyyādemi) như thế gọi là attasanniyyātana.
“Nương theo Tam bảo kể từ nay về sau” (tapparāyana) là phải nguyện: “Kể từ đây, tôi xin nương theo đức Phật, kể từ đây, tôi xin nương theo đức Pháp, kể từ đây tôi xin nương theo đức Tăng”. Xin ngài ghi nhớ tôi là người cận sự nam, cận sự nữ kể từ nay về sau (ajja ādiṃ katvā buddhaparāyano, dhammaparāyano, saṅghaparāyano).
“Dâng mình làm đệ tử Tam bảo” (sissabhāvupagamana) là phải nguyện: “Tôi là đệ tử đức Phật, đệ tử đức Pháp, đệ tử đức Tăng, xin ngài ghi nhớ tôi là đệ tử, kể từ ngày nay về sau (ajja ādiṃ kotvā ahaṃ buddhassa, antevāsiko, dhammassa antevāsiko, saṅghassa antevāsiko).
“Tư cách tôn trọng sùng bái Tam bảo (pānipātanasaranagamana) là phải nguyện: “Tôi xin tôn trọng sùng bái và nghinh tiếp Tam bảo, nhứt là Đức Phật” (ajja ādiṃ katvā ahaṃ abhivādanaṃ paccuppaṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ buddhā dīnaṃyevatinnaṃ vatthunaṃ karomi).
8. Vấn: Phải có đủ cả 4 cách quy y ấy mới được gọi là quy y, hay là có một trong bốn cách ấy cũng được?
Đáp: Có một trong bốn cách ấy cũng được.
Nguồn: “CƯ SĨ VẤN ĐÁP”, Tỳ khưu Hộ Tông.
__________________________________
Ghi chú:
[1] Quy y nghĩa là trở về, là nương theo hay là tu theo.
[2] Tứ diệu đế là 4 điều thiệt khổ, nhơn sanh khổ là lòng ham muốn nươi dứt khổ là Niết Bàn, đường đi đến nơi hết khổ là Bát chánh đạo.
[3] Phú thác là gởi mình.
