157. Vấn: Tiếng nói “Balī” [19] ấy nghĩa như thế nào, có mấy cách, là cái chi?
Đáp: Tiếng nói “Balī” dịch là cung dưỡng có năm cách là:
cung dưỡng đến bà con là tiếp độ bà con bằng các vật nên tiếp độ; cung dưỡng đến khách mới đến bằng các vật nên thọ;làm phước hồi hướng quả báo đến bà con đã quá vãng;cung dưỡng đến vua là nộp thuế cho vua vì lòng ngay thiệt;cung dưỡng đến Chư thiên là làm phước hồi hướng quả báo đến Chư thiên, tưởng đến Chư thiên được thoát sanh làm vị trời do năm đức tánh nhứt là đức tin. Cả năm cách cung dưỡng ấy, cư sĩ nên hành cho được an vui trong đời này và đời sau.
158. Vấn: Cư sĩ phải làm cho có hai điều hữu ích ấy, vậy phải làm như thế nào?
Đáp: Hai điều hữu ích ấy là: hữu ích trong đời hiện tại (ditthadhammikattha), và hữu ích trong đời vị lai (samparāyikattha).
159. Vấn: Hữu ích trong đời hiện tại có mấy điều?
Đáp: Hữu ích trong đời hiện tại có bốn điều là:
có đủ tánh siêng năng sắp đặt các việc mà mình phải làm, như nghề làm ruộng, lập vườn (uṭṭhāna sampadā); có đủ sự gìn giữ của cải mà mình đã làm được, không cho tiêu hoại vì lẽ gì như bị lửa thiêu, trộm cắp và đổ bác (ārakkhasampadā); gần gũi cùng bạn lành là bạn có đức tin, trì giới, bố thí, trí tuệ chơn chánh (kalyānamittatā); nuôi mạng cho bình đẳng là làm có của cải nên xoay xài theo sức, không cho thái quá, phải cân phân cho đồng (samajivitā).
160. Vấn: Hữu ích trong đời sau có mấy điều?
Đáp: Hữu ích trong đời sau có bốn điều là:
có đủ đức tin tam bảo, tin nhơn tin quả (saddhāsampadā); có trì giới nhứt là ngũ giới (silasampadā); có đủ sự bố thí bốn vật dụng (y, vật thực…) đến hàng samôn và bà la môn (cāgasampadā); có đủ trí tuệ là sự hiểu biết chơn chánh (paññasampadā).
Cả bốn điều hữu ích ấy, người nào đã làm rồi gọi là được bước lên đường đi qua đời sau, đến khi bỏ ngũ uẩn này, sẽ đi được dễ dàng, ví như người đi theo đường đắp sạch sẽ, không bị điều khó khăn trở ngại.
Người nào không có hai điều hữu ích ấy, gọi là người không có mắt (andhapuggala) – người nào chỉ có một điều hữu ích hiện tại, gọi là người chỉ có một mắt (ekacakkhu) – người có cả hai điều hữu ích (hữu ích hiện tại và hữu ích vị lai) gọi là người có hai mắt (dvicakkhupuggala) xem thấy rõ cả hai bên (tả, hữu). Người đã được có hai điều hữu ích ấy gọi là bậc thông minh, đúng theo Phật ngôn rằng: Diṭṭhedhamme ca yocattho yocatthosamparāyiko atthābhisamayā dhīro paṇḍitoti pavuccati. Nghĩa là: người biết (cả hai điều) lợi ích, là: lợi ích trong đời này và lợi ích trong đời sau, gọi là người có trí tuệ vững chắc.
Nguồn: “CƯ SĨ VẤN ĐÁP”, Tỳ khưu Hộ Tông.
