Đây giải về 38 điều Hạnh Phúc mà Đức Thế Tôn là đấng thượng sư tự thuyết ra có ý nghĩa như vầy:
Một hôm nọ, Đức Thế Tôn an ngự tại Kỳ Viên Tự JETAVANᾹRᾹMA, là chùa của ông bá hộ Cấp Cô Độc tạo dâng, gần thành Xá Vệ. Khi ấy, có vị Trời ở dục giới hoài nghi về Hạnh Phúc thuyết, bèn lìa cõi trời bay xuống, vào đảnh lễ đấng Đại Từ, và làm cho hào quang sáng ngời rực rỡ, đi hữu nhiễu 3 vòng, rồi đứng tại chỗ phải lẽ, kính lễ hỏi về ý nghĩa hạnh phúc rằng:
KIṂ MAṄGALAṂ BHANTE BHAGAVᾹ = Ngưỡng bạch Đức Thế Tôn! Cái gì gọi là hạnh phúc sự tiến triển của tất cả chúng sanh?
Khi ấy, Đức Phật giải đáp về hạnh phúc bằng những kệ ngôn như vầy:
Điều hạnh phúc thứ sáu
ATTASAMMᾹPANῙDHICA: Nết hạnh giữ mình theo lẽ chánh gọi là hạnh phúc cao thượng.
VẤN: Giữ mình theo lẽ chánh là giữ bằng cách nào?
ĐÁP:
- Phải khắng khít giữ mình theo đức tin, là tin nơi những điều lành lẽ phải, đúng theo chơn lý, nhứt là Phật, Pháp, Tăng.
- Phải khắng khít giữ giới luật như năm giới, tám giới và mười thiện nghiệp cho trong sạch.
- Phải khắng khít trong sự học hỏi là chăm lo nghe kinh thính pháp.
- Phải khắng khít trong sự bố thí.
- Phải khắng khít trong trí tuệ quan sát cho nhận chân các pháp hữu vi, toàn là vô thường, khổ não, vô ngã.
- Phải khắng khít trong sự tìm kiếm điều lợi ích ở kiếp này và đời sau, cùng lợi ích tối cao là Niết Bàn.
Được như thế mới gọi là giữ mình theo lẽ chánh.
ATTASAMMᾹPANῙDHICA: Phải khắng khít giữ mình theo lẽ chánh, gìn giữ mình ở trong nơi tốt đẹp, nghĩa là ngày trước ta là người xấu, sau cố gắng trở thành người tốt, hay trước kia ta là người tà kiến, sau đổi thành chánh kiến. Có một sự tích như vầy: “Có một chàng Bà La Môn ngoài Phật giáo, là người tà kiến, hễ nghe ai niệm hoặc tụng Phật, Pháp, Tăng thì khởi tâm giận. Song gặp người vợ lại là người chánh kiến. Người chồng bàn tính với vợ ngỏ ý muốn thỉnh các thầy ở đạo Bà La Môn, đến thọ thí tại nhà mình. Người vợ cũng vui lòng, nhưng vì các thầy toàn là người tà kiến, nên người chồng dặn vợ hễ khi các thầy ta đến nhà rồi, thì bậu chớ tụng tiếng Phật, Pháp, Tăng nữa. Nếu bậu không vâng lời ta sẽ giết bỏ. Nói đoạn sắm sửa thực phẩm rồi thỉnh các thầy đến nhà. Có thầy đã ngồi ăn, có thầy đang sửa soạn. Người vợ của thí chủ bưng phẩm vật đang đi vấp nhằm một khúc cây, nên giựt mình mà nói lịu như vầy:
“NAMOTASSABHAGAVATO”. “Tôi xin hết lòng thành kính đảnh lễ đức Thế Tôn”.
Các thầy Bà La Môn nghe như thế bèn giận, bỏ đứng dậy ra về và mắng nhiếc đủ điều, nên người chồng cũng hết sức giận vợ, chửi mắng om sòm, rồi đi vào chùa yết kiến Phật để hỏi: “Bạch ngài GOTAMA, con người nhờ diệt trừ được cái chi mà khỏi sự buồn rầu than tiếc, nằm ngủ cũng an vui?”
Phật liền giải đáp: Này người Bà La Môn! Kẻ nào diệt trừ được phiền não, là món ô trược, nhứt là sự sân hận bằng thánh đạo tuệ, thì kẻ ấy khi ngủ hằng được an vui, và khỏi phải thọ khổ ở kiếp sau. Khi chàng Bà La Môn nghe xong thời pháp, bèn phát tâm trong sạch, tín ngưỡng bằng cách chơn chánh, và đảnh lễ xin ngài cho xuất gia. Phật bèn cho phép ông Bà La Môn xuất gia ráng hành pháp minh sát, không bao lâu được đắc quả A La Hán, dứt sạch phiền não.
Trích: Hạnh Phúc Kinh (Đại Đức Giới Nghiêm)
