Giải thích Ân-đức Phật-Bảo thứ sáu: Anuttaro purisadammasārathi

NỀN-TẢNG-PHẬT-GIÁO (MŪLABUDDHASĀSANA)

QUYỂN II

QUY-Y TAM-BẢO (TISARAṆA)

Soạn giả: Tỳ-khưu Hộ-Pháp (Dhammarakkhita Bhikkhu) (Aggamahāpaṇḍita)

ÂN-ĐỨC PHẬT-BẢO THỨ SÁU: ANUTTARO PURISADAMMASĀRATHI

Itipi so Bhagavā Anuttaro purisadammasārathi. (Cách đọc: Í-tí-pí xô Phá-gá-voa Á-nút-tá-rô pú-rí-xá-đăm-má- xa-rá-thí)

Nghĩa:

- So Bhagavā: Đức-Thế-Tôn.

- Itipi: Do Ngài là Bậc giáo huấn chúng-sinh cải tà quy chánh, cải ác làm thiện, từ hạng phàm-nhân lên bậc Thánh-nhân.

- Anuttaro purisadammasārathi: Do đó, Đức-Thế-Tôn có ân-đức Vô-Thượng Giáo-Hóa chúng-sinh.

GIÁO HÓA NGƯỜI ÁC TRỞ THÀNH BẬC THÁNH-NHÂN

Kẻ cướp sát nhân cắt ngón tay xâu thành vòng đeo ở cổ, có biệt danh Aṅgulimāla. Y có võ nghệ cao cường, sống một mình ở trong rừng, từng đoàn người 20 - 30 người đi qua khu rừng ấy, không một ai thoát chết.

Một hôm, Đức-Thế-Tôn một mình đi vào rừng, nơi ẩn náu của Aṅgulimāla, để giáo hóa y. Y thức tỉnh, từ bỏ sát nhân, xin xuất gia trở thành tỳ-khưu nơi Đức-Phật.

Về sau không lâu, tỳ-khưu Aṅgulimāla thực-hành pháp-hành thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ

Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả, Niết- bàn, trở thành bậc Thánh A-ra-hán cao thượng.

GIÁO HÓA DẠ XOA ÁC TRỞ THÀNH BẬC THÁNH-NHÂN

Tích Dạ-xoa Āḷavaka ăn thịt người rất hung ác, tàn bạo, có nhiều phép mầu cực kỳ nguy hiểm.

Một hôm, biết Dạ-xoa Āḷavaka đi vắng, Đức-Thế-Tôn ngự đến ngồi trên bảo tọa trong lâu đài của y. Nghe tin Đức-Thế-Tôn ngự trên bảo tọa của y, Dạ-xoa Āḷavaka nổi cơn giận dữ, vô cùng bực tức, liền trở về ngay, y dùng mọi phép mầu cực kỳ nguy hiểm để xua đuổi Đức- Thế-Tôn bước xuống bảo tọa, rời khỏi cung điện của y ngay tức khắc, nhưng y hoàn toàn bất lực, không xua đuổi Đức-Thế-Tôn được.

Cuối cùng, có một bài kệ khó mà y quên câu giải đáp, y đã hỏi nhiều Sa-môn, Bà-la-môn mà không một ai có thể giải đáp đúng, để làm cho y hài lòng.

Nay, y đem bài kệ ấy đặt điều kiện, nếu Đức-Thế-Tôn không giải đáp đúng thì phải rời khỏi lâu đài của y ngay.

Đức-Thế-Tôn ngự đến cốt để giải đáp bài kệ ấy, và tế độ Dạ-xoa Āḷavaka. Cho nên, sau khi Dạ-xoa Āḷavaka hỏi câu kệ xong, Đức-Thế-Tôn giải đáp đúng ý nghĩa sâu sắc của câu kệ ấy làm cho Dạ-xoa Āḷavaka vô cùng hoan hỷ, ngay khi ấy, Dạ-xoa Āḷavaka chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu, có đức-tin trong sạch và không lay chuyển trong Phật-giáo.

GIÁO HÓA PHẠM-THIÊN TÀ-KIẾN TRỞ THÀNH CHÁNH-KIẾN

Phạm-thiên Baka ở tầng trời sắc-giới Quang-âm- thiên phát sinh thường-kiến mê lầm. Đức-Thế-Tôn từ ngôi chùa Jetavana xuất hiện lên cõi trời sắc-giới để tế độ phạm-thiên Baka từ bỏ tà kiến trở lại chánh-kiến, ...

GIÁO HÓA LOÀI SÚC-SINH

Đức-Thế-Tôn giáo hóa các loài súc-sinh như rồng chúa Apalāla, rồng chúa Cūḷodara, rồng chúa Mahodara, ... trở thành rồng hiền lành.

Voi chúa Nālāgiri rất hung dữ, trong cơn say, chạy đến để hại Đức-Thế-Tôn, Ngài rải tâm từ đến voi chúa, ngay tức khắc voi chúa tỉnh lại, bò đến quỳ mọp xuống hai bàn chân của Đức-Thế-Tôn, Ngài giáo hóa voi chúa hung dữ này trở thành voi hiền lành, biết quy-y Tam- bảo, thọ trì ngũ-giới.

Kể từ đó về sau, voi chúa rất hiền lành dễ thương, Đức-Thế-Tôn đặt tên là voi chúa Dhanapāla(1), ...

Đức-Thế-Tôn giáo hóa tế độ chúng-sinh hữu duyên nên tế độ, nghĩa là những chúng-sinh ấy tiền-kiếp có liên quan với Đức-Phật, hoặc tiền-kiếp đã từng gieo duyên lành nơi Chư Phật trong quá-khứ, hoặc đã từng tạo ba- la-mật, gieo phước duyên trong giáo-pháp của Chư Phật quá-khứ ấy.

Nay kiếp hiện-tại, có phước duyên được Đức-Thế-Tôn quan tâm đến, để giáo hóa tế độ chúng-sinh ấy.

Đức-Thế-Tôn giáo hóa những chúng-sinh mà không có một ai có thể giáo hóa tế độ được, không có một vị nào có thể sánh được với Đức-Phật.

Cho nên, Đức-Thế-Tôn có ân-đức Anuttaro purisa- dammasārathi: Đức-Vô-Thượng Giáo-Hóa chúng-sinh.

* Riêng ân-đức Phật-bảo Anuttaro purisadam- masārathi: Trong bộ Thanh-Tịnh-Đạo, phần giảng dạy Ân-đức Phật-bảo, Ân-đức Anuttaro purisadammasārathi này phân chia làm 2 ân-đức riêng biệt.

- Anuttaro: Đức Vô-Thượng.

- Purisadammasārathi: Đức Giáo-Hóa chúng-sinh.

Giải thích:

1- Ân-đức Anuttaro: Đức Vô-Thượng như thế nào?

Đức-Thế-Tôn có giới-đức trong sạch thanh-tịnh, không một ai trong toàn tam-giới hơn Ngài. Cũng như vậy,

- Có định-đức trong sạch thanh-tịnh ...

- Có tuệ-đức trong sạch thanh-tịnh ...

- Có giải-thoát-đức trong sạch thanh-tịnh ...

- Có giải-thoát-tri-kiến-đức trong sạch thanh-tịnh không một ai trong toàn tam-giới hơn Đức-Phật.

Cho nên, Đức-Thế-Tôn có ân-đức Anuttaro: Đức Vô-Thượng.

2- Ân-đức Purisadammasārathi: Đức Giáo-Hóa chúng- sinh như thế nào?

Đức-Thế-Tôn giáo hóa các loài chúng-sinh có duyên lành, mà không có một ai trong toàn cõi-giới chúng-sinh có khả năng giáo hóa tế độ chúng-sinh như Đức-Phật.

Cho nên, Đức-Thế-Tôn có ân-đức Purisadammasārathi: Đức Giáo-Hóa chúng-sinh.

NIỆM ÂN-ĐỨC ANUTTARO PURISADAMMASĀRATHI

Các hàng thanh-văn đệ-tử thường niệm tưởng đến ân- đức Phật-bảo, niệm “ân-đức Anuttaro purisadamma- sārathi” này sẽ phát sinh đức-tin trong sạch nơi Đức-Thế- Tôn, có trí-tuệ sáng suốt, phát sinh hỷ lạc, tăng trưởng lòng tôn kính nơi Đức-Thế-Tôn, có lòng dũng cảm, tránh khỏi mọi điều tai họa, phước-thiện được tăng trưởng.

Hành-giả thực-hành đề-mục niệm-niệm ân-đức Phật- bảo, niệm ân-đức Anuttaro purisadammasārathi như sau:

Câu ân-đức Anuttaro purisadammasārathi rằng: “Itipi so Bhagavā Anuttaro purisadammasārathi, ...” làm đối-tượng thiền-định.

Hoặc danh từ Ân-đức Anuttaro purisadammasārathi rằng: “Anuttaro purisadammasārathi, ...” làm đối-tượng- thiền-định.

Đề-mục thiền-định niệm-niệm ân-đức Phật-bảo, niệm ân-đức Anuttaro purisadammasārathi này có ý nghĩa vô cùng sâu sắc, vi-tế, rộng lớn vô lượng vô biên. Vì vậy, định-tâm không thể an định vào một pháp nào nhất định làm đối-tượng được, nên chỉ có khả năng dẫn đến chứng đạt cận-định (upacārasamādhi) mà thôi, không có khả năng chứng đạt đến an-định (appanāsamādhi), nên không thể chứng đắc được bậc thiền sắc-giới nào.

Như vậy, tâm cận-định này vẫn còn trong dục-giới thiện-tâm.

(Phần còn lại giống như Ân-đức Arahaṃ)

-oo0oo-

(1) Tìm hiểu đầy đủ 3 tích: Aṅgulimāla, Āḷavaka, voi chua Nālāgiri, trong quyển: 8 Sự Tích Phật Lực, cùng soạn-giả.

Trang Website được thành lập và quản lý bởi các cận sự nam, cận sự nữ trong Phật Giáo. Mục đích nhằm lưu trữ, số hoá kinh sách và tài liệu Phật Giáo Nguyên Thuỷ - Theravāda.

Chi tiết

Giải thích Ân-đức Phật-Bảo thứ sáu: Anuttaro purisadammasārathi

Từ điển Pali

Tạng Luật

Tạng Kinh

Vi Diệu Pháp

Giảng Pháp

Học Thiền Vipassanā

Lý Thuyết Vipassanā

Soạn / Dịch Giả

Phật Học Căn Bản

Sử Liệu Phật Giáo

Vấn Đáp Phật Pháp

Góc Nhìn

Cổ Ngữ Pāli

Bậc Trưởng Lão

Mục Khác

Đăng Ký Thành Viên

Kinh Tụng

Lớp Phật Pháp

Lời Ngỏ

Góc Sáng Tác