Hệ thống các loại ngạ quỷ trong Phật Giáo

PETTIVISAYABHŪMI: CÕI NGẠ-QUỶ

Pettivisayabhūmi: cõi ngạ-quỷ không có riêng biệt, rải rác mọi nơi trong rừng, núi, sông, suối, biển, nghĩa-địa, xóm làng, v.v... loài ngạ- quỷ thuộc về loại chúng-sinh hoá-sinh trong cõi ngạ-quỷ, thường chịu cảnh khổ đói khát lạnh lẽo, v.v...

Ác-nghiệp nào cho quả tái-sinh kiếp sau hoá- sinh làm loài ngạ-quỷ trong cõi ngạ-quỷ?

Người ác nào không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, không biết tự trọng, phạm điều-giới, tạo ác-nghiệp phạm giới.

Sau khi người ác ấy chết, nếu ác-nghiệp trong tham-tâm có nhiều năng lực có cơ hội cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) có suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp thuộc về bất-thiện-quả vô-nhân-tâm gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm loài ngạ-quỷ trong cõi ngạ-quỷ, chịu quả khổ đói khát, lạnh lẽo,... của ác-nghiệp ấy, cho đến khi mãn quả của ác-nghiệp ấy, mới thoát ra khỏi kiếp ngạ- quỷ ấy.

Loài ngạ-quỷ thuộc về loại chúng-sinh hoá- sinh có thân hình rất vi-tế mà mắt thường của con người không thể nhìn thấy, chỉ có bậc nào có thiên-nhãn-thông mới có khả năng nhìn thấy rõ các loài ngạ-quỷ được; hoặc nếu khi loài ngạ- quỷ biến hoá ra thân hình thô thì mắt thường của con người có thể nhìn thấy được.

* Loài ngạ-quỷ (petti) không có cõi riêng biệt, sống khắp mọi nơi như trong rừng, núi, sông, suối, biển, nghĩa-địa, xóm làng, v.v...

Loài ngạ-quỷ có nhiều nhóm, nhóm có thân hình nhỏ, nhóm có thân hình to lớn, nhóm có khả năng biến hoá thành người đàn ông, đàn bà, trẻ con, tỳ-khưu, sa-di, tu-nữ, v.v... hoặc biến hoá thành các con thú như con bò, con trâu, con chó, con mèo, v.v... khi thì hiện hình rõ ràng, khi thì hiện hình mờ mờ không rõ, v.v...

Tất cả mọi loài ngạ-quỷ đều phải chịu quả khổ của ác-nghiệp, thường chịu cảnh khổ đói khát, có nhóm ăn đồ dơ dáy như nước đàm, nước miếng, máu, mủ, v.v...

Nhóm ngạ-quỷ nương nhờ nơi các núi rừng không chỉ chịu cảnh khổ đói khát, lạnh lẽo,... mà còn bị hành hạ như chúng-sinh địa-ngục nữa.

PETA: NGẠ-QUỶ CÓ 4 LOẠI

1- Paradattupajīvikapeta: loài ngạ-quỷ nuôi mạng do nương nhờ người khác hồi-hướng phần phước-thiện.

2- Khuppīpāsikapeta: loài ngạ-quỷ thường chịu cảnh đói khát, lạnh lẽo, ...

3-Nijjhāmataṇhikapeta: loài ngạ-quỷ thường bị lửa thiêu đốt làm nóng rực không chịu nổi.

4- Kālakañcikapeta: loài ngạ-quỷ trong nhóm loài a-su-ra hoặc loài ngạ-quỷ có tên giống loài a-su-ra.

CHUYỆN LOÀI NGẠ-QUỶ KĀLAKAÑCIKAPETA

Ngày nọ, ngạ-quỷ kālakañcikapeta khát nước dữ dội muốn uống nước, nên đi tìm đến con sông gaṇgā, bước xuống sông để uống nước, do năng lực của ác-nghiệp nước ấy biến ra đất bốc lửa khói lên nghi ngút, nhưng ngạ-quỷ ấy vẫn nghe tiếng nước chảy mà không thấy nước đâu cả, mãi đi tìm từ chiều đến sáng ngày hôm sau.

Buổi sáng hôm ấy, nhóm 30 tỳ-khưu đi khất thực, dọc theo bờ sông nhìn thấy ngạ-quỷ kāla- kañcikapeta đang đi tìm nước.

Vị tỳ-khưu đến hỏi rằng:

- Này người kia! Ngươi đang đi tìm gì vậy? Ngạ-quỷ kālakañcikapeta thưa rằng:

- Kính bạch Ngài, con khát nước dữ dội, nên con đang đi tìm nước uống.

Chư tỳ-khưu nói với ngạ-quỷ rằng:

- Này người kia! Nước sông ở trước mặt, ngươi không nhìn thấy sao?

- Kính bạch Ngài, con không thấy nước, nhưng vẫn nghe tiếng nước chảy. Con đi tìm nước từ ngày hôm qua đến hôm nay vẫn chưa thấy nước.

Chư tỳ-khưu bảo ngạ-quỷ rằng:

- Này người kia! Ngươi hãy nằm ngửa xuống đây, chúng tôi sẽ múc nước cho ngươi uống no đủ.

Vâng lời chư tỳ-khưu, ngạ-quỷ ấy nằm há miệng ra, 30 vị tỳ-khưu mỗi vị theo tuần tự đem bát đi xuống sông múc nước đổ vào miệng ngạ- quỷ, nhưng chỉ vào được chút đỉnh mà thôi, bởi vì miệng của ngạ-quỷ ấy nhỏ như lỗ kim.

(Trích trong bộ Chú-giải Sammohavinodanī)

Loài ngạ-quỷ nào nhận được phần phước- thiện của thí-chủ?

Trong 4 loài ngạ-quỷ này, chỉ có loài ngạ-quỷ paradattupajīvikapeta là loài ngạ-quỷ có thể nhận được phần phước-thiện của bà con thân quyến hoặc người khác hồi hướng đến loài ngạ- quỷ này mà thôi, bởi vì loài ngạ-quỷ này còn có ác-nghiệp nhẹ, nên được sống gần gũi với loài người, để trông chờ nhận được phần phước- thiện của bà con thân quyến hoặc người khác hồi hướng đến cho chúng.

Khi nhóm ngạ-quỷ này biết có người bà con thân quyến hoặc các thí chủ tạo phước-thiện, rồi hồi hướng phần phước-thiện đến loài ngạ-quỷ ấy, nên chúng hiện đến chờ đợi, khi nghe người nói lên lời hồi hướng phần phước-thiện đến cho nhóm ngạ-quỷ, chúng liền phát sinh đại-thiện- tâm hoan-hỷ nói lên lời Sādhu! Sādhu! Lành thay! Lành thay! Ngay khi ấy, chúng ngạ-quỷ nhận được phần phước-thiện hoan-hỷ ấy, là đại-thiện-nghiệp hoan-hỷ cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ trên cõi trời dục-giới, hưởng được mọi sự an-lạc trong cõi trời dục-giới ấy.

Nếu ngạ-quỷ nào không biết, thì ngạ-quỷ ấy không có cơ hội hưởng phần phước-thiện ấy, nên ngạ-quỷ ấy vẫn còn phải chịu cảnh khổ đói khát như vậy.

* Như trường-hợp nhóm ngạ-quỷ bà con thân quyến của Đức-vua Bimbisāra (8) trong quá-khứ xa xưa, từ thời-kỳ Đức-Phật Phussa xuất hiện trên thế gian, cho đến thời-kỳ Đức-Phật Gotama của chúng ta, trải qua thời gian lâu dài khoảng cách 92 đại-kiếp trái đất, có 8 Đức-Phật đã tuần tự xuất hiện trên thế gian.

Nhóm người bà con thân quyến ấy vốn là những người hộ độ Đức-Phật Phussa cùng chư tỳ-khưu-Tăng, họ đã tự tiện lấy dùng những vật thực cúng dường của chư tỳ-khưu-Tăng, lại còn gây gỗ với nhau, đốt nhà bếp, phạm ác-nghiệp trộm cắp của chư tỳ-khưu-Tăng.

Sau khi họ chết, ác-nghiệp ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi đại-địa-ngục, khi ra khỏi cõi đại-địa-ngục, rồi ác-nghiệp ấy còn cho quả tái- sinh kiếp sau trong cõi tiểu-địa-ngục, khi ra khỏi cõi tiểu-địa-ngục này, rồi ác-nghiệp ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi tiểu-địa-ngục kia, và cứ như vậy, cho đến khi mãn quả của ác-nghiệp ấy, mới thoát ra khỏi cõi tiểu-địa-ngục ấy.

Như vậy, ác-nghiệp vẫn còn dư sót, nên cho quả hoá-sinh làm loài ngạ-quỷ.

* Đến thời-kỳ Đức-Phật Gotama xuất hiện trên thế gian, Đức-Phật thuyết-pháp tế độ chúng sinh trong khắp mọi nơi. Đức-Phật ngự đến kinh-thành Rājagaha cùng với chư Đại-đức tỳ- khưu-Tăng, Đức-Phật thuyết-pháp tế độ Đức- vua Bimbisāra, các quan trong triều và dân chúng trong kinh-thành Rājagaha.

Sau khi lắng nghe chánh-pháp của Đức-Phật xong, Đức-vua Bimbisāra cùng với số đông các quan trong triều cùng dân chúng trong kinh- thành Bārāṇasī, chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh- quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu.

Khi ấy, Đức vua Bimbisāra đến hầu đảnh lễ Đức-Phật, kính bạch rằng:

- Kính bạch Đức-Thế-Tôn, ngày mai, con kính thỉnh Đức-Thế-Tôn ngự đến cung điện cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng, để con tạo phước- thiện bố-thí cúng dường đến Đức-Thế-Tôn cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng. Bạch Ngài.

Đức-Phật làm thinh nhận lời thỉnh mời.

Hay tin Đức-vua Bimbisāra tạo phước-thiện bố-thí như vậy, nên sáng hôm sau, nhóm ngạ- quỷ đã từng là bà con thân quyến của Đức-vua Bimbisāra trong tiền-kiếp hiện đến đứng chờ sẵn, để mong phát sinh đại-thiện-tâm hoan-hỷ nhận phần phước-thiện bố-thí ấy.

Đức-Phật ngự đến cung điện của Đức-vua cùng với chư tỳ-khưu-Tăng, Đức-vua Bimbisāra tự tay kính dâng các món vật thực đến Đức-Phật và chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng xong. Khi ấy, Đức-vua hướng tâm suy xét nên xây dựng ngôi chùa nơi nào cho thích hợp với Đức-Phật cùng chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng, nên Đức-vua không hồi hướng phần phước-thiện bố-thí ấy đến cho các hàng ngạ-quỷ nào cả.

Nhóm ngạ-quỷ đã từng bà con thân quyến của Đức-vua Bimbisāra trong tiền-kiếp, không nhận được phần phước-thiện bố-thí ấy, nên chúng vô cùng thất vọng, khổ tâm. Ban đêm, nhóm ngạ- quỷ ấy hiện đến cung điện của Đức-vua, khóc than thảm thiết, làm cho Đức-vua Bimbisāra vô cùng kinh sợ.

Sáng ngày hôm sau, Đức-vua Bimbisāra ngự đến hầu đảnh lễ Đức-Thế-Tôn, kính bạch rằng:

- Kính bạch Đức-Thế-Tôn, đêm hôm qua, con nghe những tiếng khóc than thảm thiết, làm cho con vô cùng kinh sợ.

- Kính bạch Đức-Thế-Tôn, có điều gì bất hạnh đối với con, hoặc triều đình của con hay không? Bạch Ngài.

Đức-Thế-Tôn truyền dạy rằng:

- Này Đại-vương! Con chớ nên lo sợ, chẳng có điều gì bất hạnh đối với con cả. Đó là tiếng khóc than của nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến của con trong tiền-kiếp.

Hôm qua, nhóm ngạ-quỷ ấy hay tin con tạo phước-thiện bố-thí cúng dường đến Như-lai cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng, nên nhóm ngạ-quỷ ấy hiện đến đứng chờ đợi con hồi hướng phần phước-thiện bố-thí ấy đến cho các hàng ngạ-quỷ, nhưng sau khi con tạo phước- thiện bố-thí cúng dường xong, con không hồi hướng phần phước-thiện bố-thí ấy đến cho các hàng ngạ-quỷ, nên nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến của con trong tiền-kiếp, không nhận được phần phước-thiện bố-thí ấy, nên chúng nó vô cùng thất vọng, khổ tâm.

Đêm hôm qua, nhóm ngạ-quỷ ấy hiện đến khóc than thảm thiết như vậy.

Nghe Đức-Phật truyền dạy như vậy, Đức-vua Bimbisāra bạch rằng:

- Kính bạch Đức-Thế-Tôn, ngày mai con sẽ tạo phước-thiện bố-thí cúng-dường đến Đức-Thế- Tôn cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng, rồi con hồi hướng phần phước-thiện bố-thí ấy đến cho nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến của con trong tiền-kiếp, họ sẽ nhận được phần phước-thiện bố-thí ấy hay không? Bạch Ngài.

Đức-Thế-Tôn truyền dạy rằng:

- Này Đại-vương! Nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến của con trong tiền-kiếp sẽ nhận được phần phước-thiện bố-thí ấy.

Đức-vua Bimbisāra kính bạch rằng:

- Kính bạch Đức-Thế-Tôn, ngày mai, con kính thỉnh Đức-Thế-Tôn ngự đến cung điện cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng, để con tạo phước- thiện bố-thí cúng-dường đến Đức-Thế-Tôn cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng. Bạch Ngài.

Đức-Phật làm thinh nhận lời thỉnh mời.

Đức-vua Bimbisāra chuẩn bị tạo phước-thiện bố-thí cúng dường vào ngày hôm sau.

Sáng hôm sau, nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến của Đức-vua Bimbisāra trong tiền-kiếp hiện đến đứng chờ sẵn, với hy vọng sẽ nhận phần phước-thiện bố-thí ấy.

Đức-Phật ngự đến cung điện của Đức-vua Bimbisāra cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng.

Đức-vua Bimbisāra tự tay kính dâng các món vật thực đến Đức-Phật và chư Đại-đức tỳ-khưu- Tăng, rồi kính dâng bộ y đến Đức-Phật và kính dâng bộ y đến chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng. Khi ấy, Đức-vua Bimbisāra hồi hướng phần phước- thiện ấy đến cho nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến rằng:

“Idaṃ me ñātīnaṃ hotu.”

Phước-thiện bố-thí thanh cao này, cầu mong cho được thành-tựu đến cho nhóm ngạ-quỷ đã từng là bà con thân quyến của tôi.

Ngay khi ấy, nhóm ngạ-quỷ ấy phát sinh đại- thiện-tâm vô cùng hoan-hỷ nói lên lời Sādhu! Sādhu! Lành thay! Lành thay! Nhóm ngạ-quỷ bà con thân quyến của Đức-vua Bimbisāra trong tiền-kiếp, phát sinh đại-thiện-tâm vô cùng hoan- hỷ nhận phần phước-thiện thanh cao là đại-thiện-nghiệp hoan-hỷ ấy liền cho quả đến nhóm ngạ-quỷ ấy đều thoát khỏi kiếp ngạ-quỷ đói khát, nhờ đại-thiện-nghiệp hoan-hỷ ấy cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ trên cõi trời dục-giới, có đầy đủ các món vật thực ngon lành, có y phục lộng lẫy của vị thiên-nam, vị thiên-nữ trên cõi trời dục-giới.

Những tích tương tự như vậy có nhiều trong bộ Petavatthu, bộ Vimānavatthu.

* Trong bộ Lokapaññatti và bộ Chagatidīpanī trình bày ngạ-quỷ có 12 loài:

1- Vantāsapeta: loài ngạ-quỷ ăn nước miếng, đàm, đồ ói mửa.

2- Kuṇapāsapeta: loài ngạ-quỷ ăn tử thi người và thú-vật.

3- Gūthakhādakapeta: loài ngạ-quỷ ăn các loại phẩn.

4- Aggijālamukhapeta: loài ngạ-quỷ luôn luôn có ngọn lửa phát ra từ trong miệng.

5- Sūcimukhapeta: loài ngạ-quỷ có miệng bằng lỗ kim.

6- Taṇhaṭṭitapeta: loài ngạ-quỷ bị hành hạ bởi tham-ái đói ăn, khát uống luôn luôn.

7- Sunijjhāmakapeta: loài ngạ-quỷ có thân hình đen thui như cội cây bị cháy.

8- Satthaṅgapeta: loài ngạ-quỷ có móng tay, móng chân dài và bén nhọn như lưỡi kiếm.

9- Pabbataṅgapeta: loài ngạ-quỷ có thân hình to cao.

10- Ajagaraṅgapeta: loài ngạ-quỷ có thân hình như con trăn.

11- Vemānikapeta: loài ngạ-quỷ chịu khổ ban ngày, ban đêm hưởng an-lạc trong lâu đài trên cõi trời dục-giới.

12- Mahiddhikapeta: loài ngạ-quỷ có phép biến hoá nhiều loại, là chúa của các ngạ-quỷ.

* Trong Tạng Luật Pāḷi, bộ Lakkaṇasamyutta Pāḷi trình bày ngạ-quỷ có 21 loài:

1- Aṭṭhisaṅkhasikapeta: loài ngạ-quỷ có bộ xương không có thịt.

2- Maṃsapesikapeta: loài ngạ-quỷ có từng cục thịt không có xương.

3- Maṃsapiṇḍapeta: loài ngạ-quỷ có cục thịt.

4- Nicchaviparisapeta: loài ngạ-quỷ không có da.

5- Asilomapeta: loài ngạ-quỷ có lông nhọn như lưỡi kiếm.

6- Sattilomapeta: loài ngạ-quỷ có lông nhọn như mũi lao.

7- Usulomapeta: loài ngạ-quỷ có lông dài như mũi tên.

8- Sūcilomapeta: loài ngạ-quỷ có lông như mũi kim.

9- Dutiyasūcilomapeta: loài ngạ-quỷ có lông như mũi kim dài.

10- Kumbhaṇḍapeta: loài ngạ-quỷ có tinh- hoàn (hòn dái) to lớn.

11- Gūthakūpanimuggapeta: loài ngạ-quỷ chìm trong hầm phẩn.

12- Gūthakhādakapeta: loài ngạ-quỷ ăn phẩn.

13- Nicchavitakapeta: loài nữ ngạ-quỷ không có da.

14- Duggandhapeta: loài ngạ-quỷ có mùi hôi.

15- Ogilinīpeta: loài ngạ-quỷ có thân hình như than hồng.

16- Asīsapeta: loài ngạ-quỷ không có đầu.

17- Bhikkhupeta: loài ngạ-quỷ có hình dáng như tỳ-khưu.

18- Bhikkhunīpeta: loài ngạ-quỷ có hình dáng như tỳ-khưu-ni.

19- Sikkhamānapeta: loài ngạ-quỷ có hình dáng như sikkhamānā.

20- Sāmaṇerapeta: loài ngạ-quỷ có hình dáng như sa-di.

21- Sāmaṇerīpeta: loài ngạ-quỷ có hình dáng như sa-di-ni.

NHẬN XÉT VỀ LOÀI NGẠ-QUỶ

Loài ngạ-quỷ có 4 loài, có 12 loài, có 21 loài, ngoài ra còn có loài ngạ-quỷ khác rải rác trong các bộ trong Tam-tạng Pāḷi và Chú-giải Pāḷi khác, trong tất cả các loài ngạ-quỷ ấy chỉ có loài ngạ-quỷ paradattupajīvikapeta có thể nhận được phần phước-thiện của bà con thân quyến hoặc những người khác hồi hướng đến cho loài ngạ- quỷ ấy mà thôi, bởi vì loài ngạ-quỷ này có ác- nghiệp đã giảm dần còn nhẹ, nên được sống gần gũi với loài người, trông chờ nhận phần phước- thiện hồi hướng của bà con thân quyến hoặc các thí-chủ khác.

Những loài ngạ-quỷ còn lại không thể nhận được phần phước-thiện của bà con thân quyến hoặc người khác hồi hướng phần phước-thiện đến cho chúng được, bởi vì những loài ngạ-quỷ ấy có ác-nghiệp vẫn còn nặng, vả lại những loài ngạ-quỷ ấy sống cách xa loài người, nên chưa có cơ hội nhận được phần phước-thiện hồi hướng của bà con thân quyến hoặc những người khác.

* Đối với loài ngạ-quỷ paradattupajīvikapeta sống gần gũi với loài người, vả lại ác-nghiệp của loài ngạ-quỷ này đã giảm nhẹ nhiều rồi, nếu loài ngạ-quỷ này chờ có cơ-hội nhận được phần phước-thiện hồi hướng của bà con thân quyến hoặc người người khác, thì loài ngạ-quỷ para- dattupajīvikapeta này phát sinh đại-thiện-tâm vô cùng hoan-hỷ nói lên lời rằng: Sādhu! Sādhu! Lành thay! Lành thay! Ngay khi ấy, loài ngạ- quỷ paradattupajīvikapeta ấy được thoát khỏi kiếp ngạ-quỷ, nhờ đại-thiện-nghiệp ấy cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ trên cõi trời dục-giới, hưởng sự an- lạc trên cõi trời dục-giới ấy.

Trích Cõi Giới Chúng sinh (Bhūmi), Quyển Vi Diệu Pháp Hiện Thực Trong Cuộc Sống, Soạn giả Tỳ Khưu Hộ Pháp

Trang Website được thành lập và quản lý bởi các cận sự nam, cận sự nữ trong Phật Giáo. Mục đích nhằm lưu trữ, số hoá kinh sách và tài liệu Phật Giáo Nguyên Thuỷ - Theravāda.

Chi tiết

Hệ thống các loại ngạ quỷ trong Phật Giáo

Từ điển Pali

Tạng Luật

Tạng Kinh

Vi Diệu Pháp

Giảng Pháp

Học Thiền Vipassanā

Lý Thuyết Vipassanā

Soạn / Dịch Giả

Phật Học Căn Bản

Sử Liệu Phật Giáo

Vấn Đáp Phật Pháp

Góc Nhìn

Cổ Ngữ Pāli

Bậc Trưởng Lão

Mục Khác

Đăng Ký Thành Viên

Kinh Tụng

Lớp Phật Pháp

Lời Ngỏ

Góc Sáng Tác

PETTIVISAYABHŪMI: CÕI NGẠ-QUỶ

PETA: NGẠ-QUỶ CÓ 4 LOẠI

CHUYỆN LOÀI NGẠ-QUỶ KĀLAKAÑCIKAPETA

NHẬN XÉT VỀ LOÀI NGẠ-QUỶ