Phật Ngôn về nguyện vọng cao nhất của con Người

Phật Ngôn về nguyện vọng cao nhất của con Người

    PHẬT GIÁO NGUYÊN THỦY - THERAVĀDA

    -----

    NGUYỆN VỌNG CAO NHẤT CỦA CON NGƯỜI

    Soạn giả

    Trưởng Lão Hòa Thượng Hộ Tông
    (Vaṅsarakkhita Mahāthera)

     

    PHẬT NGÔN

    1-Yo ca vassasataṃ jive apassaṃ udayabbayaṃ ekāhaṃ jivitaṃ seyyo passato udayabbayaṃ

    ‒ Kẽ nào không thấy sự sanh và diệt (của ngũ uẩn) dù sống đến 100 năm cũng không bằng người nhận ra sự sanh, diệt (của ngũ uẩn) sống trong 1 ngày.

    2-Yathāpi ruciram pupphaṃ vaṇṇavantaṃ aganthakaṃ evaṃ subhāsitā vācā aphalaṃ hoti akubbato yathāpi ruciraṃ pupphaṃ vaṇṇavantaṃ saganthakaṃ evaṃ subhāsitā vācā saphalaṃ hoti sukubbato

    ‒ Hoa có màu sắc xinh đẹp mà không thơm, khác chi lời nói chân chánh mà không có quả tốt đến người không thực hành theo. Hoa có màu sắc đẹp và thơm thế nào, lời nói chân chánh thường có quả tốt đến người quan tâm thực tiểm như thế ấy.

    3-Nidhīnaṃ va pavattāraṃ yaṃ passe vajjadassinaṃ niggayhavādiṃ nudhāviṃ tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje tādisaṃ bhajamānassa seyyo hoti na pāpiyo

    ‒ Người nên thân cận bậc hiền minh nào có trí tuệ, dám rầy la, khiển trách, chỉ dẫn cho biết tội lỗi, như trỏ hầm của cải cho. Người cần gần gũi bậc hiền minh, vì sự thân mật với bậc như thế là vô tội và sẽ đem đến cho ta nhiều lợi ích.

    4-Na tāvatā dhammadharo yāvatā bahu bhāsati yo ca appaṃpi sutvāna dhammaṃ kāyena passati sa ve dhammadharo hoti ye dhammaṃ nappamajjati

    ‒ Kẻ nói được nhiều đến đâu cũng không gọi là người thông suốt Pháp, người nào dù ít được nghe mà thấy Pháp mới đáng gọi là bậc thông hiểu Pháp.

    5-Sududdasaṃ sunipunaṃ yattha kāmanipātinaṃ cittaṃ rakhetha nudhāvi cittaṃ guttaṃ sukhāvahaṃ

    ‒ Bậc có trí tuệ nên duy trì cái tâm rất tinh vi, khó thấy được, là cái tâm thường hay chiều theo lòng ham muốn trong các cảnh giới. Tâm của người đã trau dồi chân chánh hằng được nhiều hạnh phúc.

    6-Na paressaṃ vilomāni na paresaṃ katā kataṃ attanova avekkheyya katāni akatāni ca

    ‒ Chẳng nên quan tâm đến những hành vi của kẻ khác và nhìn xem công việc họ đã làm hay chưa. Chỉ nên quan sát cho biết rõ ta đã làm tròn phận sự hay chưa.

    7-Natthi rāgasamo aggi natthi dosasamo kạli natthi khandhasamā dukhā natthi santipraṃ sukhaṃ

    - Chẳng có lửa nào bằng ái tình. Chẳng có tội nào bằng sân hận. Chẳng có khổ nào bằng ngũ uẩn. Chẳng có hạnh phúc nào bằng (tâm) yên lặng.

    8-Ārogyaparamā lābhā santutthiparamaṃ dhanaṃ vissāsaparamā ñati nibbāna paramaṃ sukhaṃ

    -Lợi quý nhất là vô bịnh. Của cải quý nhất là tri thức. Thân quyến quý nhất là người đáng tín nhiệm. Hạnh phúc quý nhất là Niết-bàn.

    9-Yoca vassasalạm jive duppañño asamāhito ekāhaṃ jivitaṃ seyyo paññavantassa jhãyino

    ‒ Người vô trí tuệ, không tham thiền, dù là sống đến 100 năm cũng chẳng bằng bậc có trí tuệ thường hay trầm mặc tư tưởng.

    10- Tasmā hi te sukhino vitasokā ye mātugāmehi carnati nissatā etaṃ sīvaṃ uttamāmābhipatthayaṃ na mātugāmehi kareyya santhavaṃ

    ‒ Những người không chung chạ cùng phụ nữ là bậc có hạnh phúc, khỏi phiền não. Sự hành vi không lẫn lộn với phụ nữ là một đức tính đem đến hạnh phúc. Những người mong được an toàn cao quý, không bao giờ thân thiết, yêu chuộng phụ nữ đâu.

    11- Sabbe saṅkhārā aniccāti yadā paññãya passati atha nibbindati dukkhe esa maggo visuddhiyā

    ‒ (Nếu người) quán tưởng thấy rõ bằng trí tuệ rằng: Tất cả những tập hợp toàn là tạm thời, như thế sẽ chán nản sự khổ, đó là con đường trong sạch cao thượng vậy.

    12- Sabbe saṅkhārā dukkhāti yadā paññāya passati atha nibbindati dukkhe esa maggo visuddhiyā

    ‒ (Nếu người) quán tưởng thấy rõ bằng trí tuệ rằng: Tất cả những tập hợp toàn là khổ não, như thế sẽ chán nản sự khổ, đó là con đường trong sạch cao thượng vậy.

    13- Sabbe dhammā anattā ti yadā paññāya passati atha nibbindati dukkhe esa maggo visuddhiyā

    ‒ (Nếu người) quán tưởng thấy rõ bằng trí tuệ rằng: Bất kể cái chi đều là vô ngã, như thế sẽ chán nản sự khổ, đó là con đường trong sạch cao thượng vậy.

    14- Yato yato sammasati khandānaṃ udayabbayaṃ labhati pītipāmojjaṃ amattaṃ taṃ vijānataṃ

    ‒ Lúc nào tỳ khưu quán tưởng đến sự sanh và diệt của tất cả những tập hợp rồi, khi đó tỳ khưu chắc chắn có phỉ lạc và an lạc; phỉ lạc và an lạc ấy là pháp bất diệt của các bậc thông minh.

    15- Attāhavejitaṃseyyoyācāyaṃitarāpajāattadantassaposassaniccaṃsaṇṇatacārino neva devo na gandhabbo na māro saha brahmunā jittaṃ apajitaṃ kayirā tathārūpassa khantuno

    ‒ Sự thắng mình ấy là cao quý hơn thắng kẻ khác, vì sự thắng của người đã tự đàn áp và tự chế ngự được, thì Trời, Càng-thát-bà, Ma vương và Phạm thiên không sao làm cho thất bại được.

    ‒Dứt tác phẩm Nguyện vọng cao nhất của con người (Pl.2501-Dl.1961)‒

    Trang Website được thành lập và quản lý bởi các cận sự nam, cận sự nữ trong Phật Giáo. Mục đích nhằm lưu trữ, số hoá kinh sách và tài liệu Phật Giáo Nguyên Thuỷ - Theravāda.