Trình bày 16 loại nghiệp phân thành 4 nhóm

THERAVADA
PHẬT GIÁO NGUYÊN THỦY

THẮNG PHÁP TẬP YẾU LUẬN
Hậu Sớ Giải

Tỳ khưu Khải Minh

PL. 2551 – DL. 2008

 

Trình bày 16 loại nghiệp phân thành 4 nhóm

1 - Janakaṃ upathambhakaṃ upapīḷakaṃ upaghātakañceti kiccavasena:

Nghiệp nói theo phận sự có 4 loại:

- Janakakamma (sanh nghiệp): Nghiệp làm cho quả dị thục sanh lên.

- Upatthambhakakamma (trì nghiệp): Nghiệp trợ giúp ủng hộ cho các nghiệp khác

- Upapīḷakakamma (chướng nghiệp): Nghiệp xen lẫn vào lấn áp các nghiệp khác.

- Upaghātakakamma (đoạn nghiệp): Nghiệp sanh vào cắt đứt các nghiệp khác hoặc cắt đứt quả của các nghiệp khác.

2 - Garukaṃ āsannaṃ āciṇṇaṃ kaṭattākammañceti pākadānapariyāyena.

Nghiệp cho quả theo tuần tự có 4 loại:

- Garukakamma (trọng nghiệp): Nghiệp nặng mà các nghiệp khác không thể ngăn cản được.

- Āsannakamma (cận tử nghiệp): Nghiệp diễn tiến xảy ra lúc gần chết.

- Āciṇṇakamma (thường nghiệp): Nghiệp quen làm thường xuyên.

- Kaṭattākamma (khinh tác nghiệp): Nghiệp không đủ sức mạnh bằng ba nghiệp trên hoặc nghiệp thường làm trong quá khứ.

3- Diṭṭhadhammavedanīyaṃ uppajjavedanīyaṃ aparāpariyavedanīyaṃ ahosikammañceti pākakālavasena cattāri kammāni nāma.

Nghiệp cho quả theo thời gian có 4 loại:

- Diṭṭhadhammavedanīyakamma (hiện báo nghiệp): Nghiệp cho quả trong kiếp hiện tại.

- Uppajjavedanīyakamma (sanh báo nghiệp): Nghiệp cho quả trong kiếp thứ hai.

- Aparāpariyavedanīyakamma (hậu báo nghiệp): Nghiệp cho quả trong kiếp thứ ba… cho đến khi Níp Bàn.

- Ahosikamma (vô hiệu nghiệp): Nghiệp không cho quả.

4- Tathā akusalaṃ kāmāvacarakusalaṃ rūpavacarakusalaṃ arūpavacarakusalañceti pākaṭṭhānavasena.

Nghiệp nói theo lãnh vực cho quả có 4 loại:

- Akusalakamma (Nghiệp bất thiện).

- Kāmāvacarakusalakamma (Nghiệp thiện dục giới).

- Rūpavacarakusalakamma (Nghiệp thiện sắc giới).

Arūpavacarakusalakamma (Nghiệp thiện vô sắc giới).